DAB: Co to jest, jaki ma zasięg i czy radio cyfrowe działa w Polsce?

Wydawałoby się, że radio jest technologią schyłkową w dobie nowoczesnych środków masowego przekazu. Okazuje się jednak, że popularność radioodbiorników w wielu państwach europejskich notuje tendencję wzrostową.

To zasługa m.in. nowoczesnej techniki nadawania programów radiowych w lepszej, cyfrowej jakości.

Mowa o DAB, czyli o Digital Audio Broadcasting – technologii radiowej pozwalającej na uzyskiwanie klarownego odbioru emitowanych audycji. Czym dokładnie jest radio DAB, czym się różni od DAB+ i w jak popularne jest radio DAB w Polsce? Rozbijam ten temat na czynniki pierwsze i omawiam w treści zaprezentowanej poniżej.

DAB – co to za rodzaj radia?

Co to jest DAB+ w amplitunerze, widoczny w specyfikacji technicznej urządzenia? Zacznijmy od początku. DAB to specjalna technika nadawcza, dzięki której możliwe jest emitowanie treści w wersji cyfrowej.

Technika nadawania DAB umożliwia także na uzyskanie innych funkcji, w tym przesyłania prostych form graficznych i tekstowych, które dotyczą np. transkrypcji nadawanego programu radiowego.

W 1995 roku ustalono zakres częstotliwości przeznaczonych pod działanie radia cyfrowego w krajach europejskich. Poza nielicznymi wyjątkami zakres 174-230 MHz obowiązuje do dziś, w tym także w Polsce. Rzadziej wykorzystuje się inne częstotliwości radia, ale warto zaznaczyć, że taka możliwość oczywiście istnieje.

Historia radia DAB. Skąd skokowy wzrost popularności?

Rys historyczny związany z funkcjonowaniem radia DAB jest nieco zaskakujący. Mogłoby się wydawać, że jest to stosunkowo nowa technologia, która intensywnie rozwija się zaledwie od kilku lat. Okazuje się, że jest to technika, którą opracowano w całkiem zamierzchłych technologicznie czasach.

Po raz pierwszy w Polsce audycję radiową z wykorzystaniem techniki DAB wyemitowano w 1996 roku za sprawą Polskiego Radia. Do dziś Polskie Radio pozostaje pionierem w kontekście wykorzystania tej technologii, a także używania rozbudowanej wersji systemu w postaci DAB+. Popularność nowej formy radiofonii nie może dziwić.

Radio cyfrowe – co to znaczy w praktyce?

Różnic jest wiele, ale najciekawszą z nich okazuje się kwestia finansowa. Cyfryzacja radia zredukowała znacząco koszty, jakie były związane z utrzymaniem stacji radiowych i nadawaniem programów. Początkowo było jednak inaczej – radio cyfrowe jako urządzenie bardziej skomplikowane, niż system analogowy, było droższe.

DAB jest rodzajem technologii cyfrowej, która pozwala na uzyskanie niezakłóconego i bardzo czystego sygnału radiowego. Wielu użytkowników może początkowo nie dostrzegać różnic związanych z jakością odbioru sygnału analogowego i cyfrowego. Doświadczenia rosną jednak wraz z czasem użytkowania odbiornika cyfrowego.

Przestarzałe radia analogowe nie są w stanie odbierać formatu DAB/DAB+. Czy warto zakupić radio cyfrowe? Wiele wskazuje na to, że sygnały analogowe jeszcze przez lata będą funkcjonowały w przestrzeni radiowej. Nie można jednak wykluczyć, że kiedyś pojawi się pomysł cyfryzacji tego obszaru (analogicznie do telewizji).

Co to jest DAB+?

DAB+ to unowocześniona wersja DAB. Jest to standard kompatybilny z wykorzystywanymi obecnie kodekami, w tym także tymi nieobsługiwanymi już przez zwykły DAB.

Nowsza wersja standardu umożliwia redukcję niedoskonałości w przekazie transmisyjnym. Nowe kodeki HE-ACC wykorzystane w DAB+ są bardziej użyteczne: zapewniają lepszą jakość przekazu, są wydajniejsze i praktyczniejsze w zastosowaniu.

Część urządzeń, w których możliwe jest zastosowanie aktualizacji pozwalającej na odbiór DAB+, opisuje się jako upgradeable. W innym przypadku konieczne będzie zakupienie radia, w którym wyróżniono funkcję DAB+.

Jak działa przystawka DAB do radia FM?

Aby używać radia cyfrowego w formacie DAB należy posiadać odpowiedni odbiornik. Nie w każdym przypadku zakup nowego urządzenia będzie jedynym wyjściem.

Przystawka DAB do radia FM może zostać wykorzystana m.in. w samochodzie, wobec czego właściciel pojazdu nie musi od razu wymieniać radioodbiornika, by cieszyć się sygnałem najwyższej jakości. Radio DAB+ w samochodzie wyposażonym w nadajnik starszego typu można zainstalować montując praktyczny moduł DAB+. Antena DAB+ może zostać zaimplementowana również do radioodbiorników stacjonarnych, czyli tych, które posiadamy w domu.

Inną możliwością jest połączenie radia z przystawką za pomocą przewodu antenowego. Takie rozwiązanie pozwala na odbieranie częstotliwości formatu DAB i DAB+ w każdej lokalizacji, w tym również w Polsce. Wiele rodzajów tunerów posiada już zarejestrowaną listę dostępnych stacji cyfrowych, dlatego użytkownik nie musi wyszukiwać ich na własną rękę.

Dużą zaletą takich urządzeń jest pełna kompatybilność i możliwość uzyskania obrazu – adaptery wyposażone są w wyświetlacz, najczęściej LCD, dzięki czemu użytkownik może cieszyć się ze wszystkich atutów formatu DAB/DAB+.

Lista stacji radiowych DAB+ w Polsce w 2022. Czy jest czego słuchać?

Najszybszy rozwój sieci odbiorników DAB/DAB+ miał miejsce jeszcze przed rokiem 2020.

Na rynku funkcjonuje także kilka innych stacji, m.in. Radio Merkury. Obecnie nadajniki obsługujące technologię DAB+ znajdują się już w każdym województwie w Polsce. W całym kraju funkcjonuje zaś w tym momencie 60 obiektów nadawczych emitujących DAB+ (dane na luty 2022).

Pod koniec stycznia 2022 roku został uruchomiony kolejny, lokalny, koncesjonowany multipleks DAB+. Obecnie w Polsce funkcjonują cztery: w Toruniu, Rzeszowie, Tarnowie i Częstochowie.

Wiele wskazuje na to, że kolejnym miastem z tego typu multipleksem będzie Warszawa. Zasięg technologii DAB+ jest sukcesywnie zwiększany i już niedługo będzie ona powszechna na terenie całego kraju.

Radio cyfrowe czy internetowe – co jest lepsze?

W dobie nieskrępowanego dostępu do sieci internetowej zasadnym dylematem jest kwestia wyboru technologii. Czy warto jeszcze korzystać z radia, skoro Internet jest praktycznie wszędzie, a większość stacji radiowych nadaje online? Mimo poprawnej jakości sygnału internetowego na sporym obszarze Polski, czasami zdarza się, że Internet nie ma zasięgu. Nie jest to sytuacja skrajna – wiedzą o tym chociażby kierowcy, którzy często poruszają się po różnych obszarach kraju.

Korzystając z radia internetowego urządzenie pobiera dane mobilne, które uszczuplają nasz pakiet internetowy. O ile radio internetowe w warunkach domowych jest wystarczającym wyborem, to w przypadku częstych zmian lokalizacji warto posiadać nowoczesny odbiornik samochodowy, który obsługuje także najnowszą wersję DAB+.

Kompromisem może być wybranie radia, które posiada wbudowaną funkcję Wi-Fi, która pozwala na odbieranie sygnału internetowego.

Jak odbierać radio DAB za pomocą odbiornika?

Warto zatem nabyć odbiornik, który posiada możliwość odtwarzania technologii DAB+. W samochodzie rozpoznamy radio DAB po tym, że w trakcie emitowania transmisji radiowej zobaczymy na wyświetlaczu nazwę stacji, aktualnie grający zespół czy inne informacje, takie jak slogany reklamowe – to jedna z możliwości oferowanych przez technologię DAB. W przypadku odbiorników analogowych taka funkcjonalność jest nieosiągalna.

Czy warto korzystać z radia cyfrowego?

Technologia cyfrowa DAB to znacznie większy wybór stacji czy możliwość wyszukiwania programów po wyszczególnionych nazwach. Kolejnym krokiem w unowocześnianiu technologii radiowej jest DAB+. Wskazuje się, że format DAB+ ma przed sobą bardzo dużą przyszłość.

Radio staje się bowiem czymś więcej, niż tylko próbką dźwięku. Wyświetlacze radiowe pozwalają na przekazywanie informacji radiowych w formie obrazków, animacji i tekstu.

Od tej pory stacje radiowe mogą emitować pokazy slajdów bądź autorskie przewodniki po audycjach. Tego typu rozwiązania przenoszą radiofonię na wyższy poziom, sprawiając, że przekaz staje się atrakcyjniejszy dla odbiorcy.