PCM w telewizorze: co to i czym różni się od Bitstream i Dolby Digital?

Zapewne nie raz spotykasz się, w zetknięciu z urządzeniami multimedialnymi, z wieloma skrótami. Dotyczą one przetwarzania obrazu i dźwięku, sposobów wyświetlania, nadawania czy odbierania. Można się w tym łatwo pogubić szczególnie, jeśli jest ich dużo, bądź wiedza nie jest Ci potrzebna na co dzień. Jednym z nich jest PCM. Co to jest PCM w telewizorze? Czym się różni od Bitstream i Dolby Digital? Za chwilę wszystkiego się dowiemy.

Przyjrzymy się teorii oraz praktycznemu jej zastosowaniu. Czy teoretyczne zasady działania PCM będą miały znaczenie dla codziennego użytkowania telewizora? Czy format dźwięku wybranego w ustawieniach bardzo wpłynie na jakość podczas oglądania? Zapraszam do poznania szczegółów.

Format dźwięku PCM – co to jest?

PCM to skrót od angielskiego Pulse Code Modulation, czyli modulacji kodowej. Z czego się to wywodzi? Od sposobu zapisywania muzyki w formie analogowej na zapis cyfrowy. Odbywa się to w kilku etapach:

Próbkowanie PCM oznacza, że używana jest częstotliwość 44,1 Hz – 44 100 próbek w ciągu sekundy. Rozdzielczość próbkowania to 16 bitów.

Format ten używany jest w wielu rozwiązaniach, choć upowszechnił się dopiero wraz z jakością płyt CD w latach 80. Jest używany w Twoim komputerze przez mikrofon, pliki dźwiękowe – oczywiście ustawienia te można zmienić.

Bitstream czy PCM?

Kiedy lepszy będzie format Bitstream? Czym różni się on od PCM? Przede wszystkim:

Jakie wynikają z tego praktyczne wnioski? Otóż jeśli odtwarzasz dźwięk na telewizorze lub korzystasz z zewnętrznych głośników w formacie stereo, to należy w ustawieniach wyjścia dźwiękowego wybrać PCM. Jeśli natomiast korzystasz z zaawansowanego zestawu audio w systemie 5.1 lub wyższym, dostosowanym do Bitstream – wybierz ten format.

Co się stanie, jeśli wybierzesz „lepszy” Bitstream dla urządzenia 2-kanałowego? Czy dźwięk nie będzie i tak lepszy? Nie. Nie zostanie on przeprocesowany przez drugi procesor dźwięku i w ten sposób jego jakość będzie dużo gorsza, niż w przypadku PCM. Może on być także po prostu niesłyszany – gdyż urządzenie zewnętrzne nie rozpozna wysłanych do niego danych cyfrowych.

Dźwięk PCM czy Dolby Digital – który wybrać?

W tym wypadku sytuacja wygląda analogicznie, ponieważ Dolby Digital opiera się na Bitstream. Dźwięk Dolby Digital jest dekodowany na zewnątrz urządzenia. Jeśli zatem posiadasz zestaw głośników wraz z jednostką dekodującą dźwięk w formacie Dolby Digital, to wybierz ten format. W przeciwnym razie zdecydowanie lepiej pozostać przy PCM. W ten sposób dekodowanie odbywa się już w telewizorze.

Jak wspomniałem, Dolby Digital opiera się na Bitstream, czyli strumieniu danych. Urządzenie otrzymuje sygnał w formacie cyfrowym, ale potrafi go zrozumieć, dzięki dekoderowi. W ten sposób odtwarza dźwięk w najlepszy możliwy sposób. Jeśli otrzyma PCM, to także go zrozumie, jednak nie wykorzysta swoich możliwości.

Bitstream Dolby, a może Bitstream DTS?

Formaty cyfrowe, kodowane, zarówno Dolby jak i DTS, wymagają urządzenia dekodującego. Spotykane są one w konsolach do gier czy odtwarzaczach Blue Ray. Przy wyborze lepszego dla Ciebie, najlepiej wykonać test osłuchu, wybierając np. film z głośną akcją lub dłuższymi dialogami. Oczywiście pod warunkiem, że Twoje urządzenie dźwiękowe obsługuje obydwa formaty.

Na ogół jednak można wybrać tylko jeden z nich, ponieważ Dolby Digital i DTS, choć oba są rozwijane, to zupełnie niezależne od siebie systemy. Dlatego też często urządzenia dźwiękowe mogą obsługiwać tylko jeden z nich. Który jest lepszy, czy można to obiektywnie stwierdzić? Nie. Dolby jest powszechniejszy, choć to z czasem może się oczywiście zmienić.

Od formatu dźwięku PCM do Dolby ATMOS

W ostatnich dwóch dekadach konstrukcja dźwiękowa telewizorów przeszła od formatu PCM, poprzez inne, wspomniane przeze mnie formaty, oparte na Bitstream, aż do Dolby ATMOS, który jest jak na razie najbardziej zawansowany. Co to jest i jak działa? Oto szczegóły:

Co ciekawe, system ten w większości przypadków nie będzie potrzebował zastosowania dodatkowych głośników. Pozwala on na takie wykorzystanie osprzętu TV, by myśl o zakupie soundbara czy zestawu kina domowego nawet nie przychodziła nam do głowy.

Dźwięk PCM – czy na co dzień wystarczy?

Jeśli korzystasz na co dzień z telewizora, który oferuje wyłącznie dźwięk PCM, który jest dekodowany w TV, to możesz cieszyć się naprawdę przyzwoitą jakością dźwięku. Oczywiście, nie może on w formie cyfrowej być wysłany do urządzenia zewnętrznego, a tylko poprzez analogowe złącza. Wtedy jednak także może być wzmocniony, a dobry system stereo będzie w stanie uwidocznić jego pełnię i szczegóły.

Czy mają znaczenie treści, które oglądasz i ich źródło? Jak najbardziej. Zdecydowana większość programów w TV nadawana jest w trybie stereo. W takim wypadku ciężko skorzystać z dobrodziejstw wyższego kodowania – formatów 5.1 czy 7.1. Różnicę można zauważyć dopiero, gdy streamujesz z Netflixa lub innego serwisu, który przewiduje nowocześniejsze systemy dźwiękowe.

Jak włączyć Bitstream w TV?

Jeśli posiadasz urządzenie zewnętrzne, pozwalające na wykorzystanie dźwięku innego, niż PCM, to odpowiednie ustawienie należy wprowadzić w telewizorze. Znajdziesz je na ogół:

Tam możesz przełączyć się pomiędzy PCM i Bitstream. Ważne, że niektóre modele TV potrzebują jednoczesnego wyłączenia głośników wbudowanych, by prawidłowo przesyłać dźwięk do urządzenia zewnętrznego.